Τι γίνεται με τους στοχαστές,τους διανοουμένους και τους ανθρώπους που έχουν ουσιαστική επιρροή στα πνευματικά δρώμενα;Έχετε ποτέ παρατηρήσει κάτι;Φαίνεται συχνά και μάλλον έτσι θα 'ναι,ότι στον χώρο των διανοουμένων και στοχαστών υπάρχει μια τάση προς την αριστερά ιδεολογική κατεύθυνση.Δεν κοιτάμε αν αυτοί οι διανοούμενοι είναι κακοί ή καλοί,αν έχουν αναλυτική σκέψη ή όχι,αν έχουν νόημα αυτά που υποστηρίζουν ή όχι,αλλά μόνο αν είναι γνωστοί και υπάρχουν κυρίως στον ακαδημαϊκό χώρο.Μόνο έτσι μπορούμε έστω να παρατηρήσουμε το φαινόμενο.Δυστυχώς, σήμερα ο διανοούμενος ταυτίζεται με τον κάτοχο πολλαπλών ακαδημαϊκών τίτλων,κάτι που κατά την γνώμη μου είναι παραπλανητικό.
Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό;Γιατί οι διανοούμενοι τις περισσότερες φορές τείνουν προς στην υποστήριξη αριστερών και σοσιαλιστικών ιδεολογιών;Μιλάμε για τις πιο αποτυχημένες ιδεολογίες στον 20ο αιώνα που μας πέρασε.Συγκεκριμένα,ο μαρξισμός όσον αφορά την ιστορική και οικονομική του πλευρά ,δεν είναι τίποτα άλλο από μια ψευδοεπιστημονική "θρησκεία".Δεν πιστεύω ότι ένα σύστημα ιδεών πρέπει να είναι επιστημονικό οπωσδήποτε. Ο ίδιος ο μαρξισμός όμως,παρουσιάστηκε ως επιστήμη,οπότε έτσι θα τον κρίνουμε. Και όμως λοιπόν αυτό το συνονθύλευμα ανοησιών που έχει δημιουργήσει τους πιο στυγερούς και αιμοσταγείς δολοφόνους στην σύγχρονη ιστορία,κατέχει κυρίαρχη θέση στις τάξεις των διανοουμένων. Γιατί όμως;
Μετά από την εμπειρία μου στα ελληνικά και μη, ακαδημαϊκά ιδρύματα πιστεύω ότι έχω τις απαντήσεις.Ας δούμε όμως μερικές οπτικές του θέματος.
Ο Roger Scruton είναι σίγουρα ο κορυφαίος φιλόσοφος αυτή τη στιγμή στον χώρο του συντηρητισμού.Αρκετά "μπουρζουά" κατά την γνώμη μου ,αλλά αυτό δεν αλλάζει την αναμφίβολη στοχαστική ικανότητα του. Ο Σκρούτον χρόνια στον χώρο των διανοουμένων καταθέτει μια πολύ ενδιαφέρουσα άποψη για αυτή την σχέση διανοουμένων και αριστεράς.
Οι στοχαστές που καταπιάνονται με κοινωνικά προβλήματα,από την ίδια την φύση του κοινωνικού προβληματισμού,θα οδηγηθούν σχεδόν "νομοτελειακά" σε αριστερές και σοσιαλιστικές τάσεις. Δεν χρειάζεται να έχεις αναλύσει σε βάθος τα ερωτήματα που σε απασχολούν.Αν είσαι διανοούμενος,σε ελκύει τρομερά η ιδέα του να γίνεις εσύ ο ίδιος ο δημιουργός μιας κοινωνικής αλλαγής.Θεωρείς ότι το κύρος των γνώσεων σου,σου δίνει την δυνατότητα να γίνεις ο φορέας κοινωνικών δράσεων και αλλαγών.Εδώ ταιριάζει απόλυτα το σκεπτικό του Γκράμσι.Η γνώση σημαίνει σοφία και η σοφία σημαίνει αυτόματα το δικαίωμα στο να "κυβερνάς",στο να έχεις ρόλο στην διαμόρφωση της κοινωνίας και παράλληλα η έννοια της "διαμόρφωσης",της καθοδηγημένης κοινωνίας,είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αριστερα.
Η κοινωνία είναι λάθος και πρέπει οπωσδήποτε να την αλλάξουμε.Αυτή η ιδέα φαίνεται αξιολάτρευτα αρεστή στους διανοούμενους και ο μόνος δρόμος για να την πραγματοποιήσουν,είναι ο σοσιαλισμός.Αυτό το σκεπτικό όπως έδειξε και ο Έρικ Βόγκελιν είναι η βάση του Γνωστικισμού.Έχω το βασικό αγαθό,την γνώση.Οφείλω να ελέγχω!
Για να στρίψεις προς το εθνικιστικό,ριζοσπαστικά δεξιό ή συντηρητικό δρόμο, πρέπει να κάνεις κάποιες στοχαστικές και ενδεχομένως λιγότερο αρεστές παραδοχές ως διανοούμενος:
Ο άνθρωπος είναι ατελής και πεπερασμένος με συγκεκριμένες δυνατότητες.
Οι κοινωνικοί θεσμοί παράλληλα αποτελούν δομές δοκιμασμένες στον χρόνο και αυτό αποτελεί μεγαλύτερο πειστήριο ορθότητας, από ξαφνικές και ταχύτατες αναλύσεις,επαναστάσεις και αλλαγές.
Μπορούμε να μετατρέψουμε τον κόσμο προς κάτι άλλο,περιορισμένα και όχι ολικώς. Ξέρεις ότι η αλλαγή και η επανάσταση κόντρα σε μια μεγάλη πολιτισμική δομή,δεν είναι η λύση,αλλά ενδεχομένως το πρόβλημα.
Η κοινωνία ακόμα και έτσι,με τα όποια προβλήματά της,έχει καταστάσεις και δομές,οι οποίες είναι ωραίες,χρήσιμες και υγιείς για όλους
Αν σαν διανοούμενος κάνεις αυτούς τους συλλογισμούς,τότε αυτόματα χάνεις την ηδονιστική ιδέα να γίνεις εσύ ο ίδιος ένας φορέας αλλαγής.Δυστυχώς, ο εγωισμός των διανοουμένων για να γίνουν το κέντρο κοινωνικών αλλαγών,είναι και ο βασικός λόγος έλξης τους προς το μόνο μονοπάτι,που θα τους δώσει αυτή την ευκαιρία για να γίνουν αυτό το επίκεντρο,την αριστερά.
Μήπως ξεφεύγει αυτή τάση από την κοινωνικοπολιτική ακτίνα επιρροής και πατάει μέχρι και σε βιολογικά πεδία; Προσωπικά είμαι πεπεισμένος,αλλά αυτό αποτελεί δική μου προσωπική γνώμη. Κάλλιστα όμως, αυτές οι ισοπεδωτικές εξισωτικές τάσεις θα μπορούσαν να προκύπτουν από την εξελικτική προσαρμογή,γιατί αυτές οι τάσεις ήταν εκείνες που συντήρησαν τις ομάδες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών,την εποχή που το μοίρασμα των αποκτηθέντων αγαθών ήταν ο βασικός και κύριος κοινωνικός δεσμός. Αλλά θεωρώ την εξήγηση αυτή λιγότερο ολοκληρωμένη.Άλλωστε δεν πιστεύω ότι υπάρχει ουσιαστική υπεροχή της αριστερής σκέψης εντός ολόκληρης της κοινωνίας,αλλά μόνο στον ακαδημαϊκό χώρο.Η εξελικτική αυτή εξήγηση θα όφειλε να καλύπτει όλο το φάσμα του κοινωνικού συνόλου ή έστω ένα σημαντικό πλειοψηφικό μέρος αυτού.
Η δεύτερη ανάλυση επί του θέματος είναι και αυτή ανεπαρκής όσον αφορά την αιτιολόγηση της αριστερής υπεροχής στους ακαδημαϊκούς και διανοητικούς κύκλους,αλλά μπορεί όμως να δώσει μια άψογη ερμηνεία για την εξήγηση του σοσιαλιστικού φαινομένου,αν λάβουμε τον σοσιαλισμό ως το αποκορύφωμα της σχέσης δράσης-σκοπού-στόχου. Αυτή η ανάλυση δίνεται μέσα από τον πρίσμα της σπενγκλεριανής μορφολογίας της ιστορίας και της ανάλυσης των ιστορικών πολιτισμών.
Ο Oswald Spengler στην ανάλυση του σοσιαλιστικού φαινομένου δίνει έμφαση στην αντίθεση μεταξύ κλασσικού ελληνορωμαϊκού πολιτισμού και του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού. Ο Σπένγκλερ ως γνωστόν στο μεγάλο του έργο "Η Παρακμή Της Δύσης" δίνει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στον κάθε πολιτισμό που τοποθετεί εντός της ιστορίας,τοποθετώντας του και ένα χαρακτηριστικό σύμβολο. Ο κλασσικός πολιτισμός διακατέχεται ένα σημειακό απολλώνειο πνεύμα.Αντιθέτως,ο δυτικός πολιτισμός διακατέχεται από το φαουστικό πνεύμα που κινείται προς το άπειρο.Ο φαουστικός δυτικός άνθρωπος κινείται συνεχώς προς έναν στόχο.Η ίδια του η ύπαρξη σημαίνει τον συνεχή αγώνα και την επιβολή της βούλησης του.Αυτό δεν συναντάται στον κλασσικό πολιτισμό αλλά ούτε και στους ανατολικούς πολιτισμούς.Κάθε ηθικό σύστημα του κλασσικού πολιτισμού βλέπει τον άνθρωπο ως "σώμα μεταξύ σωμάτων".Αντιθέτως κάθε δυτικό ηθικό σύστημα διακρίνει τον άνθρωπο ως κέντρο δράσης μιας άπειρης καθολικότητας.Εδώ παρατηρούμε μια κομβική διαφοροποίηση.Κάθε αρχαία κλασσική ηθική είναι μια ηθική της στάσης.Κάθε δυτική σύγχρονη ηθική είναι ηθική της πράξης. Παραλληλα,η έντονη προσπάθεια των δυτικών ηθικών συστημάτων να θέσουν την βούληση και τον στόχο στην βάση της ανθρώπινης ουσίας,στον ινδικό πολιτισμό παρατηρούμε μια έντονη τάση για αταραξία,για μια απουσία επιθυμιών και ένα στατικό κλείσιμο του ατόμου στον εαυτό του. Γίνεται εύκολα αντιληπτό αυτό από τις αρχιτεκτονικές και τεχνικές παρουσιάσεις ολόκληρου του ινδικού πολιτισμού (βλ. την ήρεμη καλλιτεχνική αναπαράσταση του Βούδα). Επομένως μέσω αυτής της ιστορικής θεώρησης μπορούμε να πούμε ότι όλα τα ιδεολογικά συστήματα ενός πολιτισμού ανεξαρτήτως διαφορών,διακατέχουν ουσιαστικές ομοιότητες.Όλα θέτουν την δράση για κάποιο τελικό στόχο ως το κύριο ζητούμενο.
Ο σοσιαλισμός είναι το "σήμα κατατεθέν" αυτής της χαρακτηριστικής αποτύπωσης.Ο ηθικός σοσιαλισμός είναι απλά ένα φρόνημα της πράξης που πέσω του χρόνου έχει απώτερα αποτελέσματα.Δεν πρέπει να μας κάνει εντύπωση που ο σοσιαλισμός βρίσκει τέτοιας αποδοχής.Είναι το βασικό ιδεολόγημα που καλύπτει την ανάγκη του φαουστικού δυτικού ανθρώπου για δράση και συγκεκριμένο στόχο.Όλες οι ιδεολογίες της σύγχρονης δύσης κινούνται βεβαίως γύρω από αυτό το σκεπτικό,με τον σοσιαλισμό όμως να το διακρίνει πολύ εντονότερα.Δεν έχει καμία σημασία αν τα ιδεολογικά,ηθικά και φιλοσοφικά συστήματα μοιάζουν να είναι διαφορετικά.Δεν έχει καμία σημασία αν ο Σοπενχάουερ θεωρεητικά αρνείται την βούληση για ζωή ή αν ο Νίτσε θέλει να την δει επιβεβαιωμένη.Αυτές οι διαφορές είναι απλά επιφανειακές και ουσιαστικά αποκαλύπτουν ένα προσωπικό γούστο μιας συγκεκριμένης ιδιοσυγκρασίας.Το ουσιαστικό σε όλο αυτό είναι ότι ο Σοπενχάουερ κατανοεί όλον τον κόσμο ως βούληση,ως κίνηση,ως δύναμη και κατεύθυνση.Αυτό είναι πρόγονος ολόκληρης της ηθικής νεωτερικότητας. Αυτή η βασική αίσθηση είναι το θεμέλιο όλης της ηθική μας.
Επομένως μέσω αυτής της σπενγκλεριανής θεώρησης καταλήγουμε σε δύο βασικά συμπεράσματα.Πρώτον,μαζί με τις αναλύσεις του Ρότζερ Σκρούτον για την έλξη που ασκεί ο σοσιαλισμός στους διανοούμενους και την εξελικτική προοπτική αυτού του φαινομένου(που ξεφεύγει από τον κύκλο των διανοουμένων),έχουμε και την θεώρηση που θέτει τον σοσιαλισμό ως την κορυφή του παγόβουνου μέσα σε αυτό το πολιτισμικό σύνολο που λέγεται φαουστική ανάγκη προς το άπειρο.Είναι ένα πολιτισμικό φαινόμενο που εντάχθηκε βιαίως στην "ψυχή" του δυτικού πολιτισμού. Δεύτερον,μέσω αυτής της ιστορικής μορφολογίας του Όσβαλντ Σπένγκλερ μπορούμε πια να γνωρίζουμε ότι είναι αδύνατη η ταύτιση παρόμοιων(έτσι φαίνονται τουλάχιστον) ιδεολογιών μεταξύ δύο διαφορετικών πολιτισμών.
Εδώ ο Σπένγκλερ δίνει ένα εξαιρετικό παράδειγμα χρησιμοποιώντας την κριτική του Φρειδερίκου Νίτσε προς τον χριστιανισμό.Ο Σπένγκλερ θεωρεί ότι ο Νίτσε δεν κατόρθωσε να διακρίνει αυτό το βασικό πράγμα στην διαφοροποίηση μεταξύ δύο πολιτισμών.Ο Νίτσε ασκεί κριτική στον χριστιανισμό της εποχής του θεωρώντας ότι ο χριστιανισμός της κλασσικής εποχής και του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού είναι το ίδιο πράγμα. Αλλά όπως είπαμε ποτέ δύο παρόμοιο συστήματα δύο πολιτισμών δεν είναι το ίδιο. Έχουν επηρεαστεί και "εμποτιστεί" με την "ψυχή" του κάθε πολιτισμού,κάτι που τα καταστεί διαφορετικά.Η χριστιανική ηθική της συμπόνιας που κατακρίνει ο Νίτσε,ουσιαστικά δεν υπάρχει στην Δύση πλέον.Η χριστιανική ηθική της στα χρόνια του ρωμαϊκού πολιτισμού δεν έχει πια καμιά σχέση με την χριστιανική ηθική της σύγχρονης δύσης.Η σύγχρονη χριστιανική ηθική έχει επηρεαστεί και αυτή από το δυτικό φαουστικό πνεύμα και καθίσταται αυτομάτως διαφορετική από την "συμπονετική" χριστιανική ηθική της στασιμότητας και του σημείου ως συμβόλου.
Αν κατανοήσουμε τους μηχανισμούς βιολογικούς,ψυχολογικούς, κοινωνιοπολιτισμικούς παράγοντες που δίνουν αυτό το "ηθικό πλεονέκτημα" στις αριστερές ιδέες,τότε ίσως μπορούμε να πάρουμε τον έλεγχο της σκέψης και της διανόησης.Δύσκολο,αλλά το όραμα που ξεκίνησε ο Alain de Benoist πριν χρόνια στην Γαλλία με την προσπάθεια για ένα "γκραμσισμό" της δεξιάς και μιας πολιτισμικής υπεροχής των "δεξιών"-εθνικιστικών ιδεών, πρέπει και επιβάλλεται να ξαναζωντανέψει σήμερα,εδώ στην πατρίδα μας.Χρειαζόμαστε διανοούμενους -πολεμιστές σήμερα πιο πολύ από ποτέ,Το όραμα για έναν ηρωικό τρόπο ζωής συντελείται μόνο μέσω αυτού του αρχέτυπου.
Comments